Mense gebruik trusts vir ’n wye verskeidenheid doeleindes, maar verstaan soms nie die regsreëls wat van toepassing is nie, skryf die finansiële beplanner Pieter Willem Moolman.

Die soeklig val deesdae in howe en by die SA Inkomstediens dikwels op trusts. ’n Mens moet dus seker wees jou trustakte is “op datum” en die administrasie en dokumente is in die haak.
’n Familietrust (inter vivos-trust) is van krag terwyl iemand lewe. Die teenoorgestelde is ‘n testamentêre trust, wat by dood in werking tree.

’n Inter vivos-trust word soms gestig as ’n manier om boedelbelasting te help beperk, familiebates te beskerm (deur byvoorbeeld ’n familieplaas na die volgende geslag oor te dra) of beleggings vir begunstigdes in stand te hou totdat hulle oud genoeg is om daarop aanspraak te maak.

Die stigter van ’n trust mag as ’n mede-trustee aangestel word en mag as ’n begunstigde in die trustakte benoem word. Maar om te verhinder dat  jou trust as ’n kulspul (sham) onder verdenking kom, is dit belangrik om ’n onafhanklike trustee in te sluit.

Dit is iemand wat nie ’n verwantskap met begunstigdes het nie en nie deur die besluite van die stigter of mede-trustees beïnvloed sal word nie.

Om te verhinder dat die trust se bates as die stigter se persoonlike bates beskou word, moet die stigter die eienaarskap van sy roerende en onroerende eiendom in die geheel of gedeeltelik aan die trustees oormaak. Die stigter verloor dus beheer van sodanige bates.

In ’n appèlsaak in die hoogste hof is onlangs bevind dat die kern-idee van ’n trust is die skeiding van eienaarskap van bates en die beheer oor die gebruik en geniet daarvan.

Trustees word aangestel om na hul diskresie en in ooreenstemming met die magte wat in die trustakte aan hulle gegee is, trusteiendom te ontvang en te beheer en aan benoemde begunstigdes te versprei. Die begunstigdes geniet dan die voordele van die trusteiendom.

Ten opsigte van trusteiendom, maak die akte voorsiening vir trustees om lenings te bekom en te verleen, met of sonder rente. Die leningsrekeninge sal in die jaarlikse finansiële state weerspieël word en ’n leningsooreenkoms moet ten opsigte van die bepaalde leningsbedrag opgestel word.

Soms gebeur dit nie, maar dit is belangrik, want lenings sonder ’n ooreenkoms kan beskou word as ’n skenking – en dan sal skenkingsbelasting betaalbaar wees.

Die trust moet ook ’n bindende huurooreenkoms hê vir trusteiendom wat verhuur word of deur die trust gehuur word.

Die trustees moet ’n besluit onderteken waarin uiteengesit word dat hulle saamstem dat die trust ’n huurooreenkoms of lening mag aangaan. In hierdie resolusie word een van die trustees gemagtig om die ooreenkoms as ’n verteenwoordiger van die trust te onderteken.

Die huur- en leningsooreenkomste, asook resolusies, is van die dokumente wat in orde moet wees wanneer jou trust van nader bekyk word.

As jy nie volkome seker is dat jou trustakte in orde is nie, moet jy dit dadelik laat hersien.

Pieter Willem Moolman is die stigter van PWM Financial Management in Port Elizabeth. Besoek www.pwmfb.co.za of skakel 041 582 3034.