As ek ’n rand gekry het vir elke keer wat iemand ’n stukkie “eenvoudige” beleggingsadvies kom vra het, sou ek seker nie nodig gehad het om nog self beleggings te doen nie, skryf Pieter Willem Moolman.
Eintlik is dit ’n eenvoudige versoek, maar mense verwag gewoonlik dat die antwoord ingewikkeld moet wees. Vooraanstaande kenners het immers al dik boeke oor dié onderwerp geskryf.
My eenvoudige antwoord kom gewoonlik daarop neer dat ’n mens vroeg moet begin, tydgebonde mikpunte moet stel en moet diversifiseer.
Iemand het eendag ’n wyse man gevra wanneer die beste tyd is om ’n boom te plant. Die antwoord was: “Twintig jaar gelede . . . en die naasbeste tyd is nou.”
Dieselfde beginsel geld wanneer ’n mens beleggings doen. Maar voordat jy jou portefeulje begin saamstel, moet jy ’n duidelike onderskeid tussen beleggings en spekulasie tref.
Ek hoor dikwels mense sê hulle belê in eiendom, maar eintlik is hulle aan ’t spekuleer – ’n neiging wat die afgelope dekade of wat toegeneem het.
Party mense koop en verkoop eiendom in die hoop dat hulle gou-gou ’n stewige wins sal maak, maar na regte hoort eiendom in ’n bepaalde bateklas wat, geskiedkundig beskou, ’n bestendige opbrengs oor ’n lang tydperk verskaf.
’n Ander manier waarop ’n mens in eiendom kan belê, is deur genoteerde eiendomsaandele te koop. Dit is ook langtermynbeleggings, met die voordeel dat jou geld in krisistye geredelik beskikbaar is.
’n Bateklas kan beskryf word as ’n stel verwante beleggings met soortgelyke risiko- en opbrengskenmerke. Kontant (geldmark, bankdeposito’s ens) is een bateklas. Daarteenoor kry jy effekte, aandele en, natuurlik, eiendom.
Alle bateklasse het soortgelyke risikovlakke en reageer op dieselfde manier op wisselende marktoestande.
Wanneer ons van diversifisering praat, verwys ons na verskillende bateklasse, soos hierbo uitgelê. ’n Ander aspek wat in aanmerking geneem moet word, is likiditeit. Met ander woorde: hoe maklik bekombaar is jou geld?
Ek het al gehoor mense sê hulle sal ’n paar meenthuise koop en “maar een verkoop” wanneer hulle kontant nodig het. Oor die afgelope paar jaar was dit nie so maklik nie en het beleggers sekerlik besef eiendom is inderdaad ’n langtermynbelegging waarin jou geld toegesluit is.
Wanneer jy jou aftreetyd nader, behoort jou fokus na die beskerming van jou beleggings te verskuif. Ouer mense behoort ’n groter persentasie van hul beleggings in minder ongestadigde mediums – soos kontant en effekte – te hou, of hulle moet aandelebeleggings met kontant en effekte balanseer.
Die beginsels is wel eenvoudig, maar dit bly maar die beste om ’n professionale finansiële beplanner te raadpleeg wat jou kan help om jou beleggingstrategie ten opsigte van bateklas, diversiwiteit en likiditeit te bepaal.
As jy nog nie begin het nie, onthou net: vandag is die naasbeste tyd om op te tree.
Pieter Willem Moolman is die stigter van PWM Financial Management in Port Elizabeth. Besoek www.pwmfb.co.za of skakel 041 582 3034.