Baie mense verstaan nie die werking en funksies van trusts en die risiko’s wat trusteeskap inhou nie, skryf die finansiële raadgewer Pieter Willem Moolman.
Baie trustees begryp nie eens ten volle wat dié amp beteken nie.
Dit is uiters noodsaaklik dat mense alle inligting moet inwin en betroubare antwoorde op al hul vrae moet kry voordat hulle instem om as ’n trustee te dien.
’n Leser wat genader is om as ’n onafhanklike trustee van sy vriend se inter vivos-trust op te tree, het vir raad kom aanklop en my raad aan hom was om versigtig te wees.
Die magte, pligte, risiko’s en aanspreeklikhede van trustees kom in werking wanneer die meester van die hooggeregshof ’n magtigingsbrief uitreik wat die amp van die trustees bekragtig.
Nadat die brief uitgereik is, het die trustees bepaalde verantwoordelikhede. Hulle moet onder meer aktief in die trust se sake en administrasie betrokke wees.
Die administrasie behels finansiële verslagdoening asook gereelde vergaderings van die trustees om besluite te neem oor aspekte wat ’n invloed op die trust het.
In die praktyk gebeur dit veels te dikwels dat sogenaamde “sleeping trustees” hul handtekening op dokumente waarvan hul niks weet nie, plaas. Dit kan hulle duur te staan kom.
’n Trustee kan aanspreeklik gehou word as iets skeefloop of as regulasies oortree word, selfs al het hy of sy nie van ’n bepaalde transaksie geweet nie.
Daar kan nie genoeg beklemtoon word dat álle trustees aktief in álle sake van ’n trust betrokke moet wees nie.
Trustees kan aanspreeklik gehou word vir, onder meer, die verkeerde vertolking van ’n testament of trustakte. Dit geld ook vir onvolledige boekhouding en wanneer trustees buite hul magte of opdragte optree.
Ook weens roekelose beleggings van trusteiendom kan trustees persoonlik aanspreeklik gehou word. En as die trustees nie die trust se bates verseker nie of onvoldoende versekering uitneem, is dit dieselfde storie.
Alle skade wat die ontvanger, begunstigdes of krediteure weens die trustees se nalatigheid of wanadministrasie ly, kan ook vir die trustees ernstige gevolge inhou.
Die verskoning dat jy as trustee nie van ’n bepaalde transaksie geweet het nie, sal eenvoudig nie aanvaar word nie. As jy in die hof beland, sal jy hoor dit was jou plig om van álle sake van die trust kennis te dra.
Van trustees word selfs verwag om op hoogte te bly van die jongste regsuitsprake, wette en regulasies wat op trusts van toepassing is.
Dit is ’n groot verantwoordelikheid en daarom is dit van kardinale belang dat trustees aangestel word wat die nodige kennis van trusts en trustadministrasie het.
Wanneer daar meer as een trustee in amp is, is almal onderworpe aan dieselfde risiko’s en aanspreeklikhede al behartig slegs een van hulle die administrasie.
Die amp van ’n trustee eindig wanneer hy sterf, sy boedel insolvent verklaar of hy onder geregtelike bestuur geplaas word. Ook as die meester of ’n hof hom van die amp onthef.
’n Trustee kan bedank of deur ’n meerderheid van die trustees afgedank word as die trustakte dit toelaat. Sy pligte en risiko’s bly egter van krag totdat ’n nuwe magtigingsbrief uitgereik is waarop sy naam nie voorkom nie.
’n Ander belangrike aspek is dat ’n trustee wat bedank het, nie onthef is van risiko’s, aanspreeklikhede of geregtelike stappe wat spruit uit sake wat gedurende sy ampstermyn plaasgevind het nie.
Pieter Willem Moolman is die stigter van PWM Financial Management in Port Elizabeth. Besoek www.pwmfb.co.za of skakel 041 582 3034.