’n Leser wat oor ses maande aftree, het die volgende scenario aan ons gestuur, skryf Pieter Willem Moolman.

Al voorsiening wat hy het is sy pensioen wat in ’n voorsorgfonds belê is en hy wil weet wat sy opsies is.

Mens wil nie geld verloor wat oor ’n leeftyd bymekaar gemaak is nie en daarom moet aftreegeld konserwatief en binne die regte struktuur belê word en sover moontlik beskerm word.

Dis nie altyd maklik nie, omdat inflasie kan veroorsaak dat aftreekapitaal oor tyd in reële terme verminder.

Ten einde intering van kapitaal te voorkom, moet die aanvanklike inkomste konserwatief wees en die beleggingsmedium noukeurig nagevors word.

Indien daar aan ’n pensioenfonds behoort word, kan hoogstens ’n derde van die kapitaal by aftrede in kontant geneem word en hiervan is slegs ’n gedeelte belastingvry.

Twee derdes moet na ’n annuïteit oorgedra word wat lewenslank ’n inkomste sal betaal. Dié deel sal geen belasting aantrek by aftrede nie.

Die maandelikse inkomste wat daarna ontvang word, is wel onderhewig aan die normale reëls van inkomstebelasting.

Normaalweg is dit raadsaam om die maksimum belastingvrye gedeelte (tans R300 000) te neem en sinvol (byvoorbeeld in konserwatiewe effektetrusts) te belê. Indien daar skuld is, kan dit afbetaal word.

Dit kan ook as ’n “noodfonds” beskou word indien daar onverwags ’n kapitaal-behoefte ontstaan.

Wat die verpligte annuïteite betref, is daar verskeie opsies. Hoewel die tipes lyfrentes (inkomste wat maandeliks geneem kan word) legio is, kan dit in twee basiese groepe verdeel word: tradisionele en beleggingsgekoppelde lyfrentes (lewende annuïteit).

Die tradisionele lyfrente bied ’n gewaarborgde inkomste wat teen ’n vasgestelde persentasie kan groei en aanhou tot met dood. Ná dood is daar egter niks meer kapitaal oor nie.

Dit is moontlik om sekere waarborge by te koop en selfs die oorspronklike koopsom terug te waarborg by afsterwe. Hoe groter die waarborg, hoe duurder kos dit en hoe kleiner is die maandelikse inkomste.

Hierdie lyfrentes is gewild weens hul beskerming teen negatiewe marktoestande. Dit is egter totaal illikied en onaanpasbaar.

In die geval van ’n lewende annuïteit, is die maandelikse inkomste buigsaam. Daar kan jaarliks ’n inkomste gekies word tussen 2.5% en 17.5% van die fondswaarde.

Indien die fonds beter groei as die bedrag wat onttrek word, styg die waarde. Indien dit negatief groei, daal dit.

Die risiko is dat die fonds – waarvan die restant van die fondswaarde by dood beskikbaar is vir afhanklikes – te swak mag groei om die nodige inkomstevlak te handhaaf. Dit is egter ook moontlik dat dit so goed groei dat die maandelikse inkomste verhoog kan word.

Myns insiens is ’n lewende annuïteit die voordeligste, aangesien jy ’n aktiewe inset in die bestuur van jou portefeulje het.
 
Dit is egter raadsaam om ’n finansiële raadgewer te nader oor die belegging van verpligte geld of pensioen.

Pieter Willem Moolman is die stigter van PWM Financial Management in Port Elizabeth. Besoek www.pwmfb.co.za of skakel 041 582 3034.