’n Leser, wat as die enigste eksekuteur van haar man se boedel aangestel is, wil weet of dit normale praktyk is, skryf Pieter Willem Moolman.
Dit is R10 miljoen werd en sy is bekommerd dat sy nie opgewasse sal wees om dit te kan hanteer nie.
Ek het ongelukkig slegte nuus vir haar. Daar wag beslis ’n moeilike tydjie, veral omdat sy nie ondervinding hiervan het nie.
Niemand wil met sulke probleme opgesaal wees terwyl hulle rou nie en, in my ondervinding, word “slegte” besluite dikwels geneem waar daar emosie ter sprake is.
Na aanleiding van die leser se vraag, sal ek ’n bietjie oor testamente en die bereddering van bestorwe boedels uitwei.
Die gemiddelde persoon spandeer hopeloos te min tyd aan hul testament en sinvolle boedelbeplanning. Baie weet nie eens waar hul testament is nie!
Alvorens jy jou testament opstel, maak seker dat ’n volledige boedelbeplanning gedoen word. Dit sal belangrike aspekte soos die volgende na vore bring:
Kan jou wense tot uitvoering gebring word? Is daar voldoende kontant om die beredderingsproses sinvol af te handel? Gaan jou afhanklikes voldoende voorsiening hê? Wat gaan die boedelbelasting wees? Gaan kapitaalwinsbelasting betaalbaar wees?
Sodra die boedelbeplanning afgehandel is, kan ’n eenvoudige en prakties uitvoerbare testament opgestel word.
In die eerste plek moet jy seker maak dat jy die regte eksekuteurs aanstel. My raad is om iemand na aan jou, soos jou vrou, asook ’n kundige, soos jou rekenmeester, te benoem.
Omdat hulle nie noodwendig die kennis het om die boedel te beredder nie, moet die mag van assumpsie ingebou word. Dit beteken dat hulle ’n agent kan aanstel om die boedel namens hulle te beredder.
Die bemaking van jou boedelbates moet in ooreenstemming met jou boedelbeplanning geskied. Maak byvoorbeeld gebruik van Artikel 4A-korting, wat beteken dat sowat R7 miljoen van boedelbelasting gevrywaar is indien jy getroud is en R3,5 miljoen indien jy enkel is.
Doen jou bemakings so prakties en eenvoudig moontlik. Mense wat uit die graf wil regeer, plaas net onnodige druk op erfgename.
Moet sover moontlik nie besluite by erfgename laat nie, want dis ’n resep vir ’n familietwis.
Indien jy getroud is, maak seker dat daar voldoende voorsiening vir jou eggenoot/eggenote is. Erf is nie ’n reg nie en jou wederhelf is dus prioriteit.
Bly weg van vruggebruik indien moontlik en benoem voogde as jy minderjarige kinders het.
Moenie vaste eiendom aan meer as een persoon vererf nie. Bemaak dit eerder na ’n inter vivos-trust met die erfgename as begunstigdes.
Ter afsluiting, maak seker dat jy ’n geldige testament het. Om intestaat (sonder testament) te sterf, is ’n groot gemors.
Daar moet verkieslik twee oorspronklike kopieë wees – een wat jy hou en een vir jou kundige vertroueling.
Onthou, ’n testament is ’n lewende dokument, so pas dit jaarliks aan.
Pieter Willem Moolman is die stigter van PWM Financial Management in Port Elizabeth. Besoek www.pwmfb.co.za of skakel 041 582 3034.